Κατάλογος Άρθρων

Ο δημόσιος διαγωνισμός είναι μία διαδικασία που γίνεται για την ικανοποίηση κάποιας δημόσιας ανάγκης, εκποίησης ή προμήθειας, μίσθωσης ή εκμίσθωσης ή εκτέλεσης έργου του Δημοσίου. Το Δημόσιο Λογιστικό – δηλαδή η νομοθεσία που αναφέρεται στην Διοίκηση Δημοσίων Κτημάτων -, προβλέπει οτιδήποτε έχει σχέση με την διεξαγωγή ενός δημόσιου διαγωνισμού.

Ένας δημόσιος διαγωνισμός μπορεί να είναι πρόχειρος, τακτικός, μειοδοτικός ή πλειοδοτικός. Οι πρόχειροι διαγωνισμοί, διεξάγονται χωρίς την τήρηση των συνηθισμένων τύπων ενώ οι τακτικοί δημόσιοι διαγωνισμοί απαιτούν επιτροπή και η τήρηση ορισμένων διατυπώσεων.

Δημόσιοι Διαγωνισμοί για την επιλογή προσωπικού στις δημόσιες υπηρεσίες

Ο όρος δημόσιος διαγωνισμός, χρησιμοποιείται επίσης για να περιγράψει οποιαδήποτε την διαδικασία επιλογής προσωπικού για τις δημόσιες υπηρεσίες. Η διενέργεια δημόσιου διαγωνισμού σαν τρόπος εισόδου στην δημόσια υπηρεσία, θεσπίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα με τον Νόμο 1811/1951 «περί κώδικος καταστάσεως δημοσίων διοικητικών υπαλλήλων». Στο παρελθόν, οι διαγωνισμοί αυτοί είχανε διάφορες μορφές, σε σχέση με τους διάφορους διοικητικούς κλάδους (π.χ. υπουργεία), όπου συνήθως η προκήρυξη ήταν προαιρετική.

Ο Νόμος 1811/1951 και οι ακόλουθοι του έχουν διαμορφώσει τον δημόσιο διαγωνισμό σε βασικό θεσμό, ρυθμίζοντας με λεπτομερείς διατάξεις την τηρητέα διαδικασία (προκήρυξη, δημοσιότητα κλπ), τον τρόπο διεξαγωγής του ενώπιον συλλογικού οργάνου (επιτροπή) για μεγαλύτερη εξασφάλιση των υποψηφίων από ενδεχόμενες πλάνες και αυθαιρεσίες, τα είδη διαγωνισμού (ειδικοί, νομαρχιακοί, κοινοί), τις περιπτώσεις που κατ’ εξαίρεση δεν πραγματοποιείται διαγωνισμός γιατί δεν θα είχε νόημα (απόφοιτοι ειδικών σχολών του δημοσίου, π.χ. αστυφυλάκων), και άλλες πολλές παραμέτρους.

Στην καθιέρωση των δημόσιων διαγωνισμών  ως υποχρεωτικού θεσμού για την επιλογή  υπαλλήλων στις δημόσιες υπηρεσίες, συνετέλεσε κυρίως η υπέρμετρη ζήτηση από τους πολίτες για μια θέση στο δημόσιο.

Ένας δημοσιος διαγωνισμος αποβλέπει – τουλάχιστον σύμφωνα με το γράμμα του νόμου – στην εξακρίβωση της υπηρεσιακής ικανότητας των υποψηφίων (γνώσεων, εξειδίκευσης και εμπειρίας). Η εξέταση σε έναν δημόσιο διαγωνισμό είναι κατά κύριο λόγο γραπτή και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να γίνει και προφορικά. Για αξιοκρατικούς λόγους, η προφορική εξέταση οφείλει να γίνεται δημόσια έτσι ώστε να εξασφαλίζεται όσο είναι δυνατόν η αντικειμενικότητα της. 

Ορισμένες φορές, έχει επιχειρηθεί ο περιορισμός εφαρμογής των δημόσιων διαγωνισμών ως τρόπος εισαγωγής των υποψηφίων στον δημόσιο τομέα, και έχουν επιλεχθεί άλλοι τρόποι που είναι λιγότερο δεσμευτικοί για την πολιτεία. Λόγω της οικονομικής κρίσης που έχει περιέλθει η χώρα, αυτό το φαινόμενο έχει αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία χρόνια.

Όπως και να έχει, ο δημόσιος διαγωνισμός είναι και θα είναι, ο πιο αξιόπιστος τρόπος εισαγωγής υποψηφίων στο δημόσιο τομέα και για αυτό το λόγο, το κράτος οφείλει να διατηρεί τους δημόσιους διαγωνισμούς ως τον νούμερο ένα τρόπο επιλογής, τουλάχιστον για υπηρεσίες και θέσεις που απαιτούν την κατοχή εξειδικευμένων γνώσεων, εμπειρίας, σπουδών ή την πολύ καλή γνώση κάποιας ξένης γλώσσας.